Sieć TOR, czyli The Onion Router, to jedno z najbardziej popularnych narzędzi służących do zapewnienia anonimowości w Internecie. Choć początkowo stworzona z myślą o ochronie prywatności użytkowników, zyskała ona także popularność wśród osób, które chcą uniknąć cenzury internetowej oraz korzystać z Internetu w sposób nielogowany i nieśledzony. Sieć TOR działa na zasadzie wielowarstwowego szyfrowania, zapewniając użytkownikom poczucie bezpieczeństwa, które w dzisiejszych czasach staje się coraz trudniejsze do osiągnięcia.
Początki sieci TOR
Sieć TOR powstała na początku XXI wieku. Jej geneza sięga roku 1995, kiedy to amerykańska marynarka wojenna zleciła badania nad metodami zapewnienia anonimowości komunikacji w sieci. Celem tego projektu było stworzenie narzędzia, które umożliwiłoby bezpieczną wymianę informacji, bez ryzyka ich przechwycenia przez niepożądane osoby czy instytucje.
Tworzenie sieci TOR przez ochotników
Jednym z kluczowych elementów sieci TOR jest jej struktura, która opiera się na współpracy ochotników. Sieć TOR działa na zasadzie rozproszonej architektury, w której użytkownicy pełnią funkcję tzw. „węzłów” (nodes). Każdy węzeł stanowi część łańcucha, przez który przesyłane są dane. Węzły mogą pełnić różne funkcje, np. „bramki” (entry nodes), które przyjmują dane, czy „wyjścia” (exit nodes), które je przekazują do Internetu.
Ważne jest, że każdy węzeł w sieci TOR jest obsługiwany przez ochotników, którzy udostępniają swoje zasoby – zarówno łącza internetowe, jak i moc obliczeniową. Oznacza to, że sieć TOR nie jest zarządzana przez jedną centralną jednostkę. Zamiast tego jest tworzona i utrzymywana przez rozproszoną sieć użytkowników na całym świecie. Dzięki temu sieć TOR jest trudna do zablokowania czy kontrolowania, co stanowi jej dużą zaletę.
Jednak pewnym zagrożeniem związanym z ochotnością jest fakt, iż ochotnik może stworzyć swój własny węzeł wyjściowy w celu przechwytywania danych. Taki węzeł nie jest szyfrowany, ponieważ dostarcza dane do serwera docelowego. Zatem cyberprzestępcy, ale także rządy państw mogą tworzyć je w celu szpiegowania i analizy ruchu sieciowego.
Tor Browser – Kluczowe Narzędzie do Korzystania z Sieci TOR
Tor Browser to specjalna przeglądarka internetowa, która umożliwia użytkownikom dostęp do sieci TOR. Jest to jeden z najprostszych sposobów na korzystanie z tej sieci i zapewnienie anonimowości w Internecie. Jest ona oparta na popularnej przeglądarce Mozilla Firefox, jednak została odpowiednio zmodyfikowana, by zapewnić pełną kompatybilność z siecią TOR i umożliwić użytkownikom anonimowe surfowanie po Internecie.

Interfejs przeglądarki
Cyberprzestępcy i nielegalne strony w sieci TOR
Sieć TOR, mimo że została stworzona w celu zapewnienia anonimowości, jest również wykorzystywana przez cyberprzestępców do nielegalnych działań. W tzw. „ciemnej sieci” (dark web) można znaleźć strony oferujące nielegalne usługi, takie jak handel narkotykami, bronią, fałszywymi dokumentami czy dane osobowe. Choć TOR nie jest przeznaczony do przestępczych celów, anonimowość, jaką oferuje, sprawia, że jest wykorzystywany przez osoby pragnące uniknąć wykrycia przez służby. Organy ścigania intensyfikują swoje wysiłki w monitorowaniu dark webu i zwalczaniu tego rodzaju przestępczości.
Podsumowanie
Sieć, mimo swoich zalet w zakresie ochrony prywatności i zapewniania anonimowości, wiąże się z pewnymi zagrożeniami, takimi jak wykorzystanie jej przez cyberprzestępców czy ryzyko związane z niebezpiecznymi węzłami wyjściowymi. Działa jednak na rzecz wolności w sieci, umożliwiając użytkownikom ominięcie cenzury i monitoringu. Korzystanie z TOR wymaga jednak świadomości zarówno korzyści, jak i ryzyk z nim związanych, a także ostrożności w doborze używanych węzłów oraz świadomości możliwych zagrożeń, które mogą tam występować. Pomimo trudności związanych z korzystaniem z TOR, dla wielu osób stanowi on ważne narzędzie w walce o zachowanie prywatności w sieci.